Na tientallen jaren in het plantenonderzoek zetten Benjamin Laga en Jonas Aper een volgende stap in hun streven naar lokaal geteelde en duurzame plantaardige eiwitten. Trots houden ze vandaag hun bedrijf Protealis boven de doopvont. Als spin-off van onderzoeksinstituten VIB en ILVO boogt Protealis op een waaier aan kennis en innovatieve technologieën. De missie van de twee jonge ondernemers is om eiwitrijke gewassen zoals peulvruchten terug aantrekkelijk te maken voor de Europese boeren. De eerste focus is het ontwikkelen van eitwitrijke sojavariëteiten met een hoge opbrengst. Protealis kon 6 miljoen euro startkapitaal ophalen bij private en publieke financiers.
Benjamin Laga werkte eerder als toponderzoeker in plantenbiotechnologie bij BASF waar hij internationale ervaring opdeed op het gebied van zaadbusiness en -innovatie. Benjamin Laga wordt CEO van Protealis en is vergezeld door Jonas Aper. Jonas Aper stond aan de wieg van het sojaveredelingsprogramma van ILVO en leidde het acht jaar lang in goede banen. Vandaag wordt dit veredelingsprogramma een hoeksteen van hun nieuwe bedrijf.
Protealis heeft de ambitie om een betekenisvolle rol te spelen in de verduurzaming van de landbouw, via geschikte rassen van soja en andere eiwitgewassen. CEO Benjamin Laga: “Wetenschap en technologie combineren met ondernemerschap om zo maatschappelijke en ecologische uitdagingen aan te pakken is voor mij een ultieme droom. In Protealis klopt dat plaatje. Ik heb dan ook niet getwijfeld toen VIB en ILVO me benaderden om aan het stuur te staan van hun nieuwe project rond duurzame en lokale eiwitproductie.”
Met innovatieve veredelingstechnieken en zaadcoatings wil Protealis de start-up worden van nieuwe, goed presterende, lokale soja. Door het gebrek aan eigen geteelde eiwitrijke gewassen is Europa sterk afhankelijk van de import van soja uit voornamelijk Zuid-Amerika. De maatschappelijke en ecologische vragen die de import van soja oproept zijn welbekend. Tegelijk kent onze samenleving een stijgende vraag naar lokale en duurzame plantaardige eiwitbronnen. Peulvruchten zijn een uitstekende bron van eiwitten en kunnen duurzaam worden geteeld omdat ze geen stikstofbemesting nodig hebben. Ze zijn uitstekend als teeltrotatie met graangewassen.
Het is niet verwonderlijk dat Europese en Vlaamse beleidsmakers volop willen inzetten op een verschuiving naar lokale en plantaardige eiwitproductie. Lokale sojateelt kan een bondgenoot zijn van hun ambitie. Vlaams minister van landbouw en innovatie Hilde Crevits: “De samenwerking tussen onze Vlaamse onderzoekscentra VIB en ILVO werpt haar vruchten af met de start van een nieuwe, beloftevolle spin-off. Het toont aan dat we in Vlaanderen niet enkel sterk zijn op vlak van biotechnologisch onderzoek voor betere geneesmiddelen, maar ook voor landbouw- en voedingssectoren. De expertise van biotechnologie van VIB en van de landbouwsector van ILVO worden hier gecombineerd om innovatie in de praktijk te brengen binnen de duurzame eiwitstrategie 2030 die we onlangs hebben voorgesteld.”
De huidige sojavariëteiten zijn meestal gekweekt voor teelt in subtropische gebieden. Ze gedijen nog niet goed genoeg in onze bodem en klimaat. Of ze zijn veredeld om veel olie te bevatten, eerder dan een hoog eiwitgehalte te bezitten. Het doel van Protealis is om eiwitrijkere gewassen te ontwikkelen die aangepast zijn aan de lokale omstandigheden en die een goede opbrengst geven, waardoor ze ook voor de landbouwer interessant worden. Concreet werkt Protealis aan sojavariëteiten met tot 46 gram eiwit per 100 graln specifiek veredeld voor Noord- en West-Europese landbouwers, en geschikt voor de dubbele toepassing, voeding en voeder. Protealis wil met andere woorden een lokale productie van plantaardige eiwitten faciliteren voor de snelgroeiende markten van vlees- en zuivelvervangers en voor duurzame diervoeding.
Protealis is gebaseerd op het strategische partnerschap van VIB en ILVO en put uit de unieke knowhow van beide onderzoeksinstituten. Dit omvat een marktrijp veredelingsprogramma op basis van innovatieve, niet-ggo-veredelingstechnologieën van ILVO en zaadcoating met opbrengstverhogende bodembacteriën van VIB. Beide innovaties zijn door de jaren heen ontwikkeld en verfijnd in de publieke toponderzoekslaboratoria van professor Sofie Goormachtig (VIB-UGent), professor Jan Michiels (VIB-KU Leuven), Joke Pannecoucque (ILVO) en professor Isabel Roldán-Ruiz (ILVO).
Jérôme Van Biervliet, algemeen directeur van VIB, zegt: “Protealis is een perfect voorbeeld van ondernemerschap in het biotech-ecosysteem dat we vanuit VIB willen stimuleren. Door samen te werken met ILVO konden we veredelingsexpertise koppelen aan hoogtechnologisch onderzoek en zo een economische opportuniteit creëren. Mijn dank gaat in het bijzonder uit naar de collega’s in het team wiens immense toewijding essentieel was.”
Joris Relaes, administrateur-generaal ILVO: “ILVO timmert al 10 jaar aan de weg naar lokale soja in onze agrovoedingsketen. We zijn opgetogen dat onze hooggespecialiseerde sojaveredeling nu via het nieuwe bedrijf Protealis de kans krijgt om aanzienlijk te versnellen en echt in de markt naar valorisatie te zoeken. ILVO participeert in Protealis. Als publiek onderzoekscentrum hebben we constructieve, duidelijke, faire afspraken gemaakt met de spin-off.”
Onder leiding van durfkapitaalfonds V-Bio Ventures kon Protealis 6 miljoen euro kapitaal ophalen. Agri Investment Fund (AIF), Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV), Estari Group, Globachem Group, Gemma Frisius Fund en VIB stapten mee in deze serie A-financieringsronde. Met het startkapitaal wil het bedrijf de technologie verder ontwikkelen, de portfolio met variëteiten uitbreiden en de eerste sojavariëteiten voor lokale teelt op de markt brengen in 2022. Op deze manier verwacht Protealis zijn missie al op vrij korte termijn een begin van realisatie te geven.
Willem Broekaert van V-Bio Ventures: “We zijn trots dat we een groep ervaren investeerders konden samenbrengen die Protealis ondersteunen om een nieuwe speler te worden in de plantveredelingssector, een sector die historisch gezien niet veel steun kreeg van durfkapitaal. We hebben veel vertrouwen in het team en de technologie achter Protealis.”
